आचार्य कुन्दकुन्द कृत ग्रंथो (मंगलाचरणो) में "वोच्छम" शब्द का प्रयोग

Samaysaar
वंदित्तु सव्वसिद्धे धुवमचलमणोवमं गदिं पत्ते । वोच्छामि समयपाहुडमिणमो सुदकेवलीभणिदं |1|

Niyamsaar
णमिऊण जिणं वीरं अणंतवरणाणदंसणसहावं वोच्छामि णियमसारं केवलिसुदकेवलीभणिदं |1|

Pravchansaar
एस सुरासुरमणुसिंदवंदिदं धोदघाइकम्ममलं । पणमामि वड्‌ढमाणं तित्थं धम्मस्स कत्तारं|1|
तम्हा तस्स णमाईं किच्चा णिच्चं पि तम्मणो होज्ज । वोच्छामि संगहादो परमट्ठविणिच्छयाधिगमं || 102||

Panchastikaya
इंदसदवंदियाणं तिहुवणहिदमधुरविसदवक्काणं । अंतातीदगुणाणं णमो जिणाणं जिदभवाणं |1|
समणमुहुग्गदमट्ठं चदुगदिविणिवारणं सणिव्वाणं । एसो पणमिय सिरसा समयमिणं सुणह वोच्छामि|2|
अभिवंदिऊण सिरसा अपुणब्भवकारणं महावीरं । तेसिं पयत्थभंगं मग्गं मोक्खस्स वोच्छामि ||112||

Darshan Pahud
काऊण णमुक्कारं जिणवरवसहस्स वड्ढमाणस्स । दंसणमग्गं वोच्छामि जहाकमं समासेण|1|

Sutra Pahud
अरहंतभासियत्थं गणहरदेवेहिं गंथियं सम्मं । सुत्तत्थमग्गणत्थं सवणा साहंति परमत्थं |1|

Charitra Pahud
सव्वण्हु सव्वदंसी णिम्मोहा वीयराय परमेट्ठी । वंदित्तु तिजगवंदा अरहंता भव्वजीवेहिं |1|
णाणं दंसण सम्मं चारित्तं सोहिकारणं । तेसिं मोक्खाराहणहेउं चारित्तं पाहुडं वोच्छे |2|
एवं सावयधम्मं संजमचरणं उदेसियं सयलं । सुद्धं संजमचरणं जइधम्मं णिक्कलं वोच्छे ॥27॥

Bodha Pahud
बहुसत्थअत्थजाणे संजमसम्मत्तसुद्धतवयरणे । वंदित्त आयरिए कसायमलवज्जिदे सुद्धे |1|
सयलजणबोहणत्थं जिणमग्गे जिणवरेहिं जह भणियं । वोच्छामि समासेण छक्कायसुहंकरं सुणहं |1|

Bhav Pahud
णमिऊण जिणवरिंदे णरसुरभवणिंदवंदिए सिद्धे । वोच्छामि भावपाहुडमवसेसे संजदे सिरसा |1|

Moksha Pahud
णाणमयं अप्पाणं उवलद्धं जेण झडियकम्मेण । चइऊण य परदव्वं णमो णमो तस्स देवस्स |1|
णमिऊण य तं देवं अणंतवरणाणदंसणं सुद्धं । वोच्छं परमप्पाणं परमपयं परमजोईणं |2|

Ling Pahud
काऊण णमोकारं अरहंताणं तहेव सिद्धाणं । वोच्छामि समणलिंगंपाहुडसत्थं समासेण |1|

Sheel Pahud
वीरं विसालणयणं रत्तुप्पलकोमलस्समप्पायं । तिविहेण पणमिऊण सीलगुणाणं णिसामेह |1|

यह विचार करने योग्य हैं की “वोच्छम” शब्द का प्रयोग किस अर्थ में किया हैं, किस स्थान पर किया हैं| इसी प्रकार पाहुड शब्द पर भी ध्यान देना चाहिए|
इसी के साथ, मंगलाचरण में जिनको सीधा याद किया जाता हैं उसका विशेष प्रयोजन होता हैं, इसलये यह भी विचार करने योग्य हैं की बोधपाहुड के मंगलाचरण में केवल “आचार्य” को क्यों याद किया हैं | क्या वो अपने आचार्य (भद्रबाहु श्रुतकेवली - गमयगुरु) को याद कर रहे हैं, जिनसे उन्हें बोध मिला (ऐसा लगता हैं ) क्योकि बोध शब्द का प्रयोग भी विशेष अर्थ में किया जाता हैं |

2 Likes